بررسی تاثیر برنامه خودمدیریتی بر قندخون، هموگلوبین گلیکوزیله و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مراجعه کننده به انجمن دیابت رشت در سال 1391

انواع دیابت، گروهی ناهمگن از بیماریها ی متابولیکی است که مشخصه اصلی آن افزایش قند خون و اختلال در سوخت و ساز کربوهیدرات ، چربی و پروتئین است، و در نتیجه وجود نقایصی در ترشح انسولین و یا عمل انسولین ایجاد می شوند . طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی تخمین زده می شود که تعداد کل بیماران مبتلا به دیابت از 150 میلیون نفر در سال 2000 به 221 میلیون نفر در سال 2010 و 366 میلیون نفر در سال 2030 خواهد رسید، که 85 تا 90 در صد آن مربوط به دیابت نوع 2 می باشد دیابت در ایران 6درصد جمعیت و به بیش از 4 میلیون نفر برآورد می شود . افزایش شیوع دیابت نیز منجر به هزینه گسترده ای از درمان در فرد مبتلا به دیابت می شود بطوریکه در دنیا هزینه مستقیم و غیرمستقیم بیماری دیابت 174 بیلیون دلار در سال گزارش شده است . خطر مرگ و میر زودرس، بیماری های قلبی، کلیوی، عصبی و نابینایی در افراد دیابتی دو برابر افراد غیردیابتی است . از جمله اهداف درمانی مهم در بیماران دیابتی، کنترل متابولیک و ارزیابی مراقبت ها و درمان در آن ها است. هدف از هدف: این پژوهش با هدف تعیین تاثیر برنامه خودمدیریتی بر قندخون، هموگلوبین گلیکوزیله و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 انجام شد. روش مطالعه: این پژوهش تجربی از نوع کارآزمایی بالینی است که در سال 1391 در انجمن دیابت رشت بر روی 80 مددجوی مبتلا به بیماری دیابت نوع 2 انجام شد. نمونه ها به به صورت تصادفی و با استفاده از روش جدول اعداد تصادفی در دو گروه کنترل و مداخله تقسیم شدند. ابزارهای جمع آوری داده ها شامل پرسشنامه مشخصات دموگرافیک، برگه ثبت اطلاعات جهت قندخون طی 8 هفته و هموگلوبین گلیکوزیله و پرسشنامه کیفیت زندگی بیماری دیابت و چک لیست کنترل رفتار می باشد.مداخله شامل آموزش برنامه خودمدیریتی در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 مشتمل بر: ارائه اطلاعاتی در زمینه بیماری،تشخیص،درمان وعوارض بیماری(به زبان ساده) ، مهارتهای حل مسئله، برنامه رژیم غذایی، ورزش و کنترل استرس که به صورت بحث گروهی و با مشارکت گروه ها برگزار می شد.کیفیت زندگی، هموگلوبین در دو مرحله قبل و بعد و قندخون قبل و 8 هفته بعد مداخله اندازه گیری شد واز طریق نرم افزار spss و با استفاده از روشهای آماری کای دو، فیشر، تی مستقل، تی زوجی و آنالیز واریانس با اندازه گیریهای مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در تجزیه وتحلیل داه ها، تفاوت معنی داری بین میانگین قندخون، هموگلوبین گلیکوزیله و کیفیت زندگی قبل از مداخله، بین دو گروه کنترل و مداخله مشاهده نشد (05/0p>). این در حالی است که بعد ازمداخله میانگین قندخون، هموگلوبین گلیکوزیله و کیفیت زندگی در دو گروه کنترل و مداخله تفاوت آماری معنی داری دیده شد (05/0p≤). آزمون آنالیز واریانس با اندازه گیریهای مکرر نیز تفاوت معنی داری را در میانگین قندخون در8 بار اندازه گیری بین دو گروه نشان می دهد (05/0p<). نتیجه گیری: نتایج نشان داد اجرای برنامه خودمدیریتی در بهبود وضعیت قندخون، کاهش هموگلوبین و افزایش کیفیت زندگی بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 موثر می باشد، لذا به کار گیری این روش غیر دارویی وحمایتی می تواند مفید بوده و به عنوان یک روش موثر، جهت مدیریت عوارض و مشکلات ناشی از بیماری دیابت نوع 2 و توانمندسازی آنان بکار گرفته شود.